پلیمر به زبان ساده

گردآوری: روزبه طباطبایی

منبع: سایت دانشگاه میسیسپی جنوبی (متن انگلیسی در انتهای مجله)

این نوشته مطلبی توصیفی است که نگاهی عمقی به پلیمرها می اندازد. اولین نکته ای که به نظر می رسد این است که هنگامی که ما از پلیمرها صحبت می کنیم، دقیقاً از چگونه موادی صحبت می کنیم؟ پلیمر چه هست و چه نیست؟ معمولاً واﮋه ی پلیمر هنگامی استفاده می شود که در مورد مواد با جرم مولکولی بسیار بزرگ(در حدود چند هزار یا بیشتر) صحبت شود. کم و بی ساده است؛ اینطور نیست؟به خط شوید!-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-A-^^^^^^^^^^یک پلیمر خطی ساخته شده از اتم های Aاما معمولاً ما علاقه مندیم تا از این حد فراتر رویم. اکثر اوقات وقتی ا پلیمرها صحبت می کنیم راجع به مولکولهایی حرف می زنیم که جرم مولکولی آنها صدهاهزار یا حتی چندین میلیون است. همچنین ما معمولاً از پلیمرهای خطی صحبت می کنیم پلیمر خطی، یک مولکول پلیمری است که در آن اتم ها کم و بیش یک زنجیر طولانی را تشکیل داده اند. به این زنجیر ((استخوان بندی)) یا ((زنجر اصلی)) می گویند. معمولاً برخی اتم های واقع در زنجیر، خود با زنجیری از اتم ها پیوند دارند. به این زنجیر های کوچک ((زنجیر وابسته)) یا (( زنجیر فرعی)) می گو یند. زنجیر های قرعی معمولاً بسیار کوتاهتر از زنجیر اصلی هستند.زنجیر فرعی معمولاً تعداد کمی اتم دارد در حالیکه زنجیر فرعی شامل چندین هزار اتم است.پلیمرها مانند برنامه های تلویزیون بسیار تکرار می شوند!معمولاً هنگامی که ما از پلیمرها صحبت می کنیم؛ تنها در مورد مولکول های بزرگی که پشت سر هم در یک زنجیر آمده اند حرف نمی زنیم، بلکه در مورد اتم هایی صحبت می کنیم که زنجیر اصلی را می سازند و این بخش بارها و بارها در طول زنجیر تکرار می شود و پلیمر را می سازد. برای مثال در پلی پروپیلن ، زنجیر اصلی تنها دارای دو کربن است که به طور مداوم تکرار می شود. یکی از کربن ها دو اتم هیدروزن به خود متصل دارد و دیگری یک گروه فرعی متیل و یک هیدروزن. این ساختار در طول زنجیر پلی پروپیلن بارها و بارها تکرار می شود. به این گونه ساختارها، واحد مکرر یا ساختار مکرر می گویند.

١٤

ردیف شدن مورد نیاز است:پلیمرها از ابتدا بزرگ بوجود نمی آیند، بلکه ابتدا به صورت ساختار های کوچکی به نام ((مونومر یا تک پار)) موجودند. برای آنکه یک پلیمر تشکیل شود یک توده ی بزرگ از مونومرها کنار یکدیگر قرار گرفته و با بهم چسبیدن زنجیر پلیمر را تشکیل می دهند. مثلاً منومرهای استایرن که پلی استایرن را تشکیل می دهند:نتایج بزرگ بودن:اگر دوباره نظری به پلیمر های خطی بیاندازیم، متوجه خواهیم شد که بسیاری از آنها بر خلاف مولکولهای خطی ساده دارای زنجیر بسیار طولانی و غول آسا هستند؛ از این رو آنها به گونه ای عمل می کنند که با سایر مولکولها متفاوت است.برای آشنایی بیشتر با این عملکردها در شماره ی بعد مطلب ((سه مورد که پلیمرها را متفاوت می سازد)) را دنبال کنید.
١٥