تاریخچه ی پلاستیک
پلاستيك
گردآوری: پگاه محمد حسین پور
منبع: ویژه نامه انستیتو پلیمر و پتروشیمی ایران

از سال ۱۸۶۹ كه اولين پلاستيك با نام " سلولز نيترات " بدست آمد، تاكنون تحول عظيمی در اين صنعت صورت گرفته- است. رشد توليد انواع پلاستيك و حضور آن در زندگی روزمره، بصورتی است كه تقريباً ادامه زندگی بدون آن ممكن نمی باشد. اين فرض هنگامی تحقق پيدا می- كند كه بدانيم ازخودكار، كابينت‌ ، تلويزيون، ميزتحرير، صندلی، پايه ی چراغ و تلفن گرفته تا حتی قاب عينك، از اين نوع پليمر ساخته می شوند. تنها در ايالت متحده آمريكا در آغاز دهه ۸۰ ميلادی رقمی معادل ۱۴ ميليون دلار، رزين پلاستيكی برای تهيه محصولات مختلف توليد شده است.
پلاســتيكها هـمان پليمرهـای مصنوعی هستند كه تحت فشار و دمای پايين، قابل ذوب بوده و شكل پذير می باشند. طيف وسيع ويژگيها و خصوصيات، جايگاه خاصی برای اين پليمر ايجاد كرده است. بطوری كه بعضی از آنها غيرقابل انعطاف يعنی قابل تراشكاری بوده و برخي ديگر نرم و انعطاف پذير هستند كه در مصارف بسيار ظريف می توان از آن اســتفاده كـرد. ايـن خصوصيت و ويژگی منحصر بفرد باعث شده كه پلاستيكها جايگزين مواد طبيعی مشابه از جمله فلزات، شيشه، چوب، الياف و... شود.
ويژگی پلاستيكها
ويژگی های منحصر اين نوع پليمر، آن را در رده پرمصرف- ترين مواد در جهان قرار داده است. اين ويژگی ها عبارتند از:
- سبكی آنها نسبت به موادی چون فلزات.
- عايق بودن آنها در برابر الكتريسيته كه سبب استفاده فراوان از اين پليمر در صنايع الكتريكی و الكترونيكی مانند روكش انواع سيم ها، كابل ها، وسايل و ابزارالكتريكی،كليدها، سرپيچ ، پريزو... شده است.
- شفافيت برخی از پلاستيكها باعث جايگزينی شيشه توسط آنها شده است؛
- قابليت رنگ پذيری، كه آنها را قابل استفاده در توليد قطعات كرده است.
- مقاومت بالای برخی از اين نوع پليمرها امكان استفاده از آنها را در شرايط جوی مختلف ميسر كرده است.
- مقـاومــت بالا در بـرابـر خوردگی مواد شيميايی باعث كاربرد آنها در صنايع شيميايی، غذايی و بهداشتی شده است.
- ميكـروب ها، باكـتری ها، انگل ها، قارچ ها و جلبك ها توانايی رشد روی پلاستيك ها را ندارند. بنابراين می توان از پلاستيك ها در ساخت وسايل پزشكی وجراحی، دندانپزشكی، صنايع داروسازی و... استفاده كرد.
- عـايـق بـودن در بـرابـر حرارت، كاربرد اين نوع پليمر را افزايش داده است چراكه از آن در ساخت اشيايی كه در مجاورت حرارت قرار گرفته، اما خود نبايد گرم شوند، مانند فرمان اتوموبيل، دسته ظروف، ميز، صندلی و... می توان استفاده كرد.
- و سرانجام، ارزانی، سرعت بالای ساخت و قيمت پايين مواد اوليه است كه باعث استفاده ی گسترده از پلاستيكها می شود.

۱۳